Pacjent Przyroda. Konferencja przyrodnicza w Krzemionkach na kanale YouTube

Szczegóły

Opublikowano: środa, 18, październik 2023 11:49

2 września 2023 roku w Muzeum Archeologicznym i Rezerwacie Krzemionki odbyła się konferencja naukowa „Pacjent Przyroda. Możliwości i potrzeby tworzenia nowych obszarów chronionych w Polsce oraz ochrony obszarów istniejących”. Ma ona być przyczynkiem do corocznych konferencji przyrodniczych organizowanych przez Muzeum Historyczno-Archeologiczne w Ostrowcu Świętokrzyskim oraz Stowarzyszenie Społeczno-Przyrodnicze M.O.S.T.

W ramach zagadnień konferencyjnych stawiane są pytania: czy potrzebna jest ochrona przyrody, czy możliwe jest tworzenie nowych obszarów chronionych, jak nimi zarządzać, czy obecne prawo nadąża za wyzwaniami dynamicznych zmian cywilizacyjnych, czy ochrona lokalnie ma znaczenie globalnie, co chronić, po co chronić.

Tylko 0,54 proc. powierzchni kraju objęte jest ochroną jako rezerwaty przyrody. Tylko 0,32 proc. powierzchni województwa świętokrzyskiego to rezerwaty przyrody. Mimo że w naszym kraju wciąż znajduje się wiele unikatowych, przyrodniczo cennych, dobrze zachowanych obszarów, obejmowanie ich ochroną prawną napotyka rozmaite trudności.

Powoływanie nowych obszarów chronionych, przede wszystkich tych o najwyższym reżimie – parków narodowych i rezerwatów – ma szczególne znaczenie w kontekście takich globalnych zagrożeń, jak zmiany klimatyczne, presja ze strony gatunków inwazyjnych, szybkie tempo wzrostu populacji ludzkiej z dynamicznym rozwojem wszelkiej infrastruktury. Zjawiska te wspólnie tworzą system oddziaływań o charakterze sprzężenia zwrotnego, skutkiem czego na całym świecie notuje się nieznane dotąd tempo zaniku różnorodności biologicznej.

Ochrona najcenniejszych przyrodniczo miejsc, przede wszystkim starych, naturalnych lasów i wszelkiego rodzaju mokradeł, zaczyna mieć znaczenie nie tylko z punktu widzenia zachowania bioróżnorodności jako takiej, lecz także jako warunek zachowania zdrowia i życia ludzi, czyli dotyczy zagadnień bezpieczeństwa i zdrowia publicznego.

Zarówno stare lasy, jak i mokradła nieleśne są naturalnym rezerwuarem wody, wiążą również dwutlenek węgla. Tym samym stanowią naturalną barierę chroniącą ludzi i inne ekosystemy oraz organizmy przed nieodległą perspektywą coraz intensywniejszych zjawisk atmosferycznych, w tym susz. Obszary takie mają zatem bezpośredni wpływ na funkcjonowanie gospodarki, także żywnościowej.

Muzeum Archeologiczne i Rezerwat Krzemionki, oddział Muzeum Historyczno-Archeologicznego w Ostrowcu Świętokrzyskim, zarządza większością obszaru rezerwatu przyrody Krzemionki Opatowskie. Na Muzeum spoczywa obowiązek realizacji zapisów Planu Zadań Ochronnych obszaru Natura 2000 Krzemionki. Właśnie to miejsce nadaje się szczególnie dobrze do podejmowania wszelkiej problematyki związanej z długofalową, działalnością przemysłową człowieka w stale zmieniającym się przyrodniczo świecie.

Rezerwat jest częścią obszaru Natura 2000 Krzemionki, światowym obiektem dziedzictwa UNESCO jako komponent Krzemionkowskiego Regionu Pradziejowego Górnictwa Krzemienia Pasiastego, a jego fragment to Pomnik Historii ustanowiony przez Prezydenta Rzeczypospolitej. W konferencji wzięli udział naukowcy i działacze organizacji pozarządowych zajmujący się ochroną przyrody. 

Wśród prelegentów znaleźli się naukowcy z kilku ośrodków akademickich i instytucji naukowo-badawczych z całej Polski oraz przedstawiciele Krzemionki i organizacji pozarządowych.

Na kanale YouTube dostępny jest zapis całej konferencji (poszczególne wystąpienia będą zamieszczane sukcesywnie, aby była możliwość oglądania konkretnego wystąpienia bez konieczności słuchania całości przez wiele godzin).

Szczegółowy program konferencji znajduje się na stronie internetowej Stowarzyszenia M.O.S.T oraz Muzeum, a także w mediach społecznościowych obu instytucji.

Magazyn Przyrodniczy SALAMANDRA objął konferencję patronatem.