Polskie Towarzystwo Ochrony Przyrody „Salamandra”
 

Związek Polskich Fotografów Przyrody serdecznie zaprasza na XIX odsłonę Międzynarodowego Festiwalu Fotografii Przyrodniczej WIZJE NATURY

Wizje Natury to doroczne święto fotografii przyrodniczej z udziałem uznanych fotografów z Polski i zagranicy, które od lat przyciąga uwagę sporej rzeszy widzów. Podczas dwóch dni festiwalowych zaproszeni goście zaprezentują swoje dokonania, dzieląc się opowieściami i doświadczeniem zdobytym podczas dokumentowania świata przyrody.

Podczas Festiwalu nie zabraknie także emocji związanych ze współzawodnictwem. Rozstrzygnięte zostaną aż trzy towarzyszące spotkaniu konkursy: doroczny Konkurs Pokazów Multimedialnych, Konkurs Fotograf Roku 2023 ZPFP oraz Konkurs „Dzikie, piękne, polskie”.

Tradycyjnie Festiwal uświetni również wernisaż wystawy fotografii przyrodniczych.  

Z myślą o uczestnikach przygotowana zostanie również strefa wystawców i organizacji pozarządowych, gdzie będzie można skorzystać z rad konsultantów, zapoznać się z najnowszym sprzętem fotograficznym, a także nabyć rozmaite gadżety i literaturę przyrodniczą. Nie zabraknie również stoiska Magazynu Przyrodniczego SALAMANDRA, na którym będzie można zaopatrzyć się w najnowsze numery i zamówić prenumeratę. Organizatorzy przewidują też atrakcyjne niespodzianki.

Tegoroczna edycja, wzorem ubiegłorocznej, będzie miała charakter hybrydowy (stacjonarny i online), dzięki czemu udział w niej będzie możliwy niemal z każdego zakątka świata.

Miejscem spotkania będzie Centrum Edukacji Kampinoskiego Parku Narodowego. Transmisję online będzie można śledzić na kanale YouTube.

Szczegóły Festiwalu znajdują się na fanpejdżu oraz stronie Związku Polskich Fotografów Przyrody.

Organizatorzy Festiwalu: Związek Polskich Fotografów Przyrody, Kampinoski Park Narodowy
Termin: 18–19 listopada 2023 r.
Miejsce: Centrum Edukacji Kampinoskiego Parku Narodowego, ul. Kazimierza Tetmajera 38, Izabelin C

Wstęp na Festiwal jest bezpłatny.

----

Magazyn Przyrodniczy Salamandra patronuje Wizjom Natury od 2009 roku.

100 puchatych ciem - wystawa haftu inspirowanego przyrodą

Igła (i nitka) zamiast entomologicznej szpilki

Ćmy wzbijają się do lotu, gdy my zbieramy się do snu. To może jeden z powodów, dla których częściej wzbudzają strach, niż zachwyt – mamy niewiele okazji do przyjrzenia się tej urokliwiej grupie owadów.

Okazję ku temu tworzy niecodzienny projekt artystyczny – 100 puchatych ciem. W jego ramach artystka Katarzyna Kajukało-Drygalska wyhaftowała sto prac prezentujących sto gatunków motyli nocnych wybranych z polskiej entomofauny.

 

Niezliczona inspiracja

Haft jest techniką wymagającą precyzji i czasu, jednak jednym z najtrudniejszych etapów projektu był wybór gatunków. W Polsce możemy spotkać ponad trzy tysiące gatunków motyli nocnych, a to − ku zaskoczeniu wielu − prawie 20 razy więcej niż dziennych. Wiele z nich spodziewalibyśmy się spotkać raczej w tropikalnym lesie niż na wieczornym spacerze w parku. Tymczasem w pracach odnajdziemy całą feerię barw, rozmiarów i kształtów, które prezentują polskie ćmy. Róż na skrzydłach zmrocznika pazika zawstydziłby niejednego motyla, błyszczki mienią się na łące niczym ukryty skarb, a oblaczek granatek budzi skojarzenie gwiezdnego nieba w bezchmurną noc.

Sekrety nocnego życia

Poza tym, że piękne, ćmy są również niezwykle fascynujące. Niektóre z nich potrafią zawisnąć w miejscu nad kwiatem niczym koliber, inne przebiegle zakraść się do ula, żeby wykraść miód. Ich zdolności kamuflażu sprawiają, że są nie do odróżnienia od ułamanej gałązki, opadłego liścia czy… ptasiej kupy. Zasługują na trochę więcej uznania niż mają, bo są w ekosystemie niezwykle ważne − to jedna z najliczniejszych grup organizmów żywych, od której różnorodności uzależniony jest szereg innych gatunków.

Sztuka w służbie ochrony przyrody

Mimo tych walorów, ćmy nie cieszą się tak powszechną sympatią jak motyle dzienne. Haft pozwala zwalczać tą jawną dyskryminację w realiach owadziego świata i odczarować ich wizerunek. Bo chociaż artystka często słyszy, że jej prace można pomylić z prawdziwymi okazami, to jednak nie zerwą się one z zaskoczenia do lotu. Dzięki temu haft pozwala oswoić strachy i służyć ochronie przyrody.
 
Hafty w muzeum

Projekt zwieńczy wystawa, która otworzy się wernisażem w dniu 22 kwietnia 2023 r. o godz. 13:00, a zakończy z końcem września. Wystawa odbędzie się w Krakowie, w Centrum Edukacji Przyrodniczej Uniwersytetu Jagiellońskiego. Wyszywanym motylom nocnym towarzyszyć będą prawdziwe okazy pochodzące z jednej z najcenniejszych w Polsce kolekcji entomologicznej, gromadzonej przez stulecia na uniwersytecie, co pozwoli w pełni poznać piękno rodzimej przyrody.

Magazyn Przyrodniczy SALAMANDRA patronuje wystawie.

Zapraszamy na XXII Zlot Obywateli Rzeczpospolitej Ptasiej!

Już w najbliższą sobotę do Słońska zlecą się wielbiciele skrzydlatej braci na swoje doroczne święto – Zlot Obywateli Rzeczpospolitej Ptasiej. Wzorem lat ubiegłych zlotowicze będą mogli wziąć udział w wycieczce, autorskich prezentacjach zaproszonych gości i warsztatach tematycznych. Jest to też doskonała okazja, aby zostać pełnoprawnym obywatelem ptasiej republiki i otrzymać specjalny paszport. Tym razem impreza odbędzie się w nowym miejscu, bo w siedzibie Ośrodka Muzealno-Edukacyjnego Parku Narodowego Ujście Warty.

Rzeczpospolita Ptasia to wyjątkowa w skali europejskiej inicjatywa Towarzystwa Przyjaciół Słońska „Unitis viribus”, która ma na celu zrzeszenie miłośników ptaków odwiedzających Park Narodowy „Ujście Warty” – ptasie eldorado. Jest to jednak przede wszystkim turystyczna wizytówka i sposób na uatrakcyjnienie tego niezwykle ciekawego, zarówno pod względem przyrodniczym, jak i kulturowym, zakątka naszego kraju. I jak każda republika ma swojego prezydenta. Stałym punktem programu jest nadanie honorowego obywatelstwa RP, mianowanie Ambasadora RP oraz wybory Ptaka Roku.

Tylko do 19 kwietnia na fanpejdżu organizatora można wziąć udział w prawyborach PTAKA ROKU 2024, który zostanie wyłoniony podczas tegorocznego Zlotu. Z dziesięciu nominowanych można wybrać trzy kandydatury do tego tytułu. W tym roku do tego zaszczytnego miana kandydują: czapla biała, sokół wędrowny, bocian biały, kulik wielki, batalion, bernikla białolica, rybitwa białoczelna, srokosz, kszyk i wąsatka.

Program imprezy zapowiada się bardzo interesująco. Wśród zaproszonych gości jest m.in. prof. Rafał Kowalczyk, który opowie o żubrach i problemach związanych z ochroną tych wielkich roślinożerców, o czym można przeczytać również w najnowszym numerze Magazynu. Z kolei w przerwach będzie można obejrzeć wystawę fotografii nagrodzonych w konkursie FOTO-EKO 2022 organizowanym przez PTOP „Salamandra”.


Udział w Zlocie jest odpłatny. W ramach wpisowego każdy uczestnik otrzyma magnes, kubek i skromny poczęstunek oraz będzie mógł wziąć udział w prelekcjach i wycieczce. Konieczne jest wcześniejsze zgłoszenie udziału mailem na adres Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript..

Więcej informacji znajduje się na stronie Towarzystwa Przyjaciół Słońska „Unitis Viribus” oraz na fanpejdżu i załączonym plakacie.

Magazyn Przyrodniczy SALAMANDRA ma przyjemność patronować Zlotowi Obywateli Rzeczpospolitej Ptasiej już po raz trzynasty.

Serdecznie zapraszamy!

Nowa SALAMANDRA na wiosnę

Już od najbliższego piątku najnowszy numer SALAMANDRY dostępny będzie w sprzedaży, zarówno w Empikach na terenie całego kraju, jak i siedzibie PTOP "Salamandra" (także wysyłkowo). Z różnych powodów musieliśmy zrezygnować z wydania drugiego zeszłorocznego numeru. Nasi prenumeratorzy nie muszą się jednak obawiać, ponieważ otrzymają tyle numerów, ile zamówili (prenumerata się wydłuży).

W tym sezonie zimie znów nie udało się zaskoczyć drogowców. Przynajmniej nie w zachodniej części kraju, bo tutaj śniegu spadło jak na lekarstwo. Nie będzie więc typowych wiosennych rozlewisk w dolinach rzecznych, starorzecza zamiast wypełnić się wodą, będą zarastać roślinnością. Wody wszędzie tyle, co kot napłakał. Trudno oczekiwać, że coś się jeszcze zmieni na lepsze (numer zamykamy 21 lutego). Panująca od kilku lat susza będzie się tylko pogłębiać. W miesiącach zimowych odnotowywane są najwyższe temperatury w historii. Przyroda wariuje – już na początku stycznia kwitła leszczyna, widywano też aktywne płazy, o pierwszych kwitnących wawrzynkach wilczełyko i śnieżycach wiosennych donoszono w połowie lutego. Żurawie praktycznie nie odlatują na zimowiska i dużo wcześniej niż zwykle zajmują swoje rewiry lęgowe. To tylko niektóre z tych najbardziej widocznych sygnałów, że coś się zmienia. I do tych zmian będziemy musieli się przyzwyczaić, bo wkrótce nie będą już żadnym odstępstwem od normy. Na skutek globalnego ocieplenia klimatu coraz więcej gatunków południowych zasiedla nasz kraj, te zimnolubne z kolei tracą bezpowrotnie swoje siedliska, więc zmienia się również skład gatunkowy fauny i flory, a zróżnicowanie biologiczne wyraźnie ubożeje. Choć zmiany klimatyczne są zjawiskiem cyklicznym, nasza działalność znacznie przyspieszyła te procesy. Aby dać przyrodzie nieco więcej czasu na przystosowanie się, człowiek może i powinien tak zmienić swoje zachowanie, żeby choć trochę spowolnić obserwowane trendy, bo zatrzymać ich już chyba nie sposób.

Tradycyjnie więc również w tym numerze Magazynu staramy się pokazywać bogactwo przyrody (nie tylko rodzimej), wskazując problemy, z którymi musi ona się mierzyć. Próbujemy też odpowiedzieć na nurtujące nas wszystkich pytania o przyszłość następnych pokoleń, które będą oglądać już zupełnie inny świat. Ale cofamy się także w zamierzchłą przeszłość, gdy człowieka jeszcze na Ziemi nie było. Posłuży temu cykl artykułów w nowym dziale poświęconym paleoornitologii.

Postanowiliśmy nieco zmienić styl okładki i układ wnętrza Magazynu, aby artykuły były czytelniejsze. Mimo galopującej inflacji i rosnących kosztów wydawania czasopisma, ceny poszczególnych zeszytów oraz prenumeraty pozostają bez zmian.

Życzę przyjemnej lektury!

Adriana Bogdanowska
Redaktor naczelna

Zapraszamy do Torunia na Sztukę Natury!

W najbliższy weekend (począwszy od piątku), 2–4 grudnia br., w Toruniu już po raz piętnasty spotkają się pasjonaci fotografii i filmu przyrodniczego na swoim dorocznym święcie w ramach Międzynarodowego Festiwalu Sztuk Wizualnych Inspirowanych Naturą „Sztuka Natury” Toruń 2022.

Organizatorzy jak zwykle postarali się o to, aby program imprezy był bardzo bogaty i interesujący. Podczas wieczoru inauguracyjnego tradycyjnie poznamy laureata nagrody specjalnej za znaczący wkład w rozwój polskiej fotografii i filmu przyrodniczego. Będzie to również okazja do spotkania z autorem i zapoznania się z jego dorobkiem. Rozstrzygnięte zostaną także towarzyszące festiwalowi konkursy: fotograficzny  „Natura – Naturalnie!” oraz pokazów multimedialnych.

Podczas dwóch pierwszych dni planowane są wernisaże aż sześciu wystaw fotograficznych, w tym jednej poświęconej pamięci Tomasza Ogrodowczyka – uznanego fotografa, dźwiękowca i filmowca przyrody – której współtwórcami są jego przyjaciele. Stałym punktem programu festiwalowego jest wystawa prac zgłoszonych na konkurs, którą będzie można podziwiać m.in. w dniu uroczystego otwarcia festiwalu w Centrum Kultury Dwór Artusa.

W sobotę i niedzielę przeniesiemy się do Akademickiego Centrum Kultury i Sztuki „Od Nowa”, gdzie zaproszeni goście zaprezentują swoją twórczość. Gościem specjalnym tegorocznej edycji będzie Sandra Bartocha – niemiecka fotografka, specjalizująca się w fotografii krajobrazu oraz pracach abstrakcyjnych, której szczególnym celem jest tworzenie obrazów wywołujących reakcję emocjonalną. Jej zdjęcia były nagradzane w najważniejszych międzynarodowych konkursach, m.in. Wildlife Photographer of the Year i International Photography Awards, i są regularnie prezentowane na wystawach w muzeach i galeriach Europy.

W przerwach będzie można przetestować sprzęt fotograficzny firmy Sony, która od wielu lat jest mecenasem festiwalu. Zwieńczeniem imprezy będzie spotkanie z ambasadorem tej marki – Markiem Arcimowiczem, który z zawodu jest fotografem, dziennikarzem i projektantem, związanym z magazynem  NATIONAL GEOGRAPHIC Polska od początku jego istnienia. Jest on również pomysłodawcą, założycielem i gospodarzem festiwalu FotoCamp w Karkonoszach, nazywanego „fotograficznym Woodstock'iem".

Warto dokładnie przejrzeć program festiwalu i zarezerwować sobie czas na tę wyjątkową, artystyczną ucztę. Późnojesienna, mroczna aura dodatkowo sprzyja zanurzeniu się w wirtualny świat dzikiej przyrody.

Na stoisku festiwalowym będzie również możliwość zakupu obu ostatnich numerów SALAMANDRY i przedłużenia lub zamówienia prenumeraty, do czego nieustająco zachęcamy.

Wraz z organizatorami (Polskim Zrzeszeniem Inżynierów i Techników Sanitarnych, Oddział w Toruniu oraz Wydziałem Sztuk Pięknych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu) zapraszamy do Torunia!

Magazyn Przyrodniczy Salamandra patronuje Sztuce Natury już po raz dwunasty.

Więcej informacji na stronie sztukanatury.pl oraz na profilu Sztuka Natury na Facebooku.

Zapraszamy na Wizje Natury 2022 – XVIII Międzynarodowy Festiwal Fotografii Przyrodniczej!


W weekend 19–20 listopada br. czeka nas spora dawka emocji podczas kolejnej, tym razem już całkiem pełnoletniej, bo 18. edycji Festiwalu, łączącego miłośników przyrody i fotografii przyrodniczej. Podobnie jak rok temu, odbędzie się on w wersji hybrydowej (stacjonarnej i online). Podczas dwóch dni festiwalowych zaproszeni goście zaprezentują swoje dokonania, dzieląc się doświadczeniem i zdradzając tajniki swojego warsztatu. Będzie to również doskonała okazja do odbycia wirtualnej podróży nie tylko w najdalsze, lecz także te zupełnie bliskie zakątki świata.

Wizje Natury to festiwal o randze międzynarodowej, od samego początku organizowany przez Związek Polskich Fotografów Przyrody i Kampinoski Park Narodowy. W tym roku grono organizatorów zasilili: Gmina Izabelin i Samorząd Województwa Mazowieckiego. Tegoroczna edycja odbędzie się w nowym miejscu – w Centrum Kultury Izabelin.

Oprócz zaproszonych gości, swoje dokonania zaprezentuje również jeden z 13. Okręgów ZPFP. Wystąpieniu będzie towarzyszył wernisaż najlepszych zdjęć jego członkiń i członków. Nie zabraknie także emocjonujących zmagań konkursowych, takich jak: rozstrzygnięcie Konkursu Pokazów Multimedialnych „Wizje Natury 2022”, konkursu Fotograf Roku 2022 ZPFP oraz otwartego konkursu fotograficznego pt. „Dzikie, piękne, polskie” edycja 2022. Jak co roku organizatorzy poprowadzą także kwestę na rzecz Stowarzyszenia Wolontariuszy Kundellos, niosącego pomoc bezdomnym zwierzętom.

Z myślą o uczestnikach stacjonarnych Festiwalu przygotowano strefę wystawców, gdzie będzie można skorzystać z fachowych rad konsultantów, zapoznać się z najnowszymi ofertami drukarń oraz firm produkujących sprzęt fotograficzny, akcesoria dla fotografów, ubrania maskujące, plecaki. Będzie można również nabyć rozmaite gadżety i literaturę przyrodniczą. Nie zabraknie również stoiska Magazynu Przyrodniczego SALAMANDRA, na którym będzie można odnowić prenumeratę, a także zaopatrzyć się w najnowsze i archiwalne numery.

Więcej informacji na temat zaproszonych gości, a także szczegółowy program Festiwalu oraz informacje na temat dotychczasowych edycji, dostępne są na oficjalnej stronie, fanpejdżu, a także na kanale YouTube Związku Polskich Fotografów Przyrody.

Wstęp na wszystkie wydarzenia jest bezpłatny!

Magazyn Przyrodniczy SALAMANDRA patronuje Wizjom Natury od 2009 roku.

Termin: 19–20 listopada 2022 r., start o godzinie 10:00
Miejsce: Centrum Kultury Izabelin, przy ul. Jana Matejki 21, Izabelin C

Festiwal Filmów Przyrodniczych im. Włodzimierza Puchalskiego

21–25 września 2022 roku w Łodzi odbędzie się XIX edycja Międzynarodowego Festiwalu Filmów Przyrodniczych im. Włodzimierza Puchalskiego – największego w Polsce przeglądu filmów poświęconych przyrodzie i ekologii. Jej hasłem przewodnim jest „Odbudowa Ekosystemów”, aby zaakcentować istotną i pilną konieczność ochrony i restytucji naturalnych ekosystemów naszej planety – dla pomyślnego rozwoju życia na Ziemi. Tym samym Festiwal włączy się aktywnie w promowanie działań podejmowanych na całym świecie w ramach ogłoszonej przez Zgromadzenie Ogólne ONZ na lata 2021–2030 „Dekady Odbudowy Ekosystemów” (The UN Decade on Ecosystem Restoration).

Podstawowym celem MFFP im. Włodzimierza Puchalskiego, realizowanym skutecznie od wielu lat, jest nie tylko prezentacja wartościowych artystyczne i merytorycznie przyrodniczych obrazów filmowych, ale także promowanie polskiej i zagranicznej sztuki filmowej oraz szerzenie wiedzy o przyrodzie i ekologii. Cele Festiwalu są zatem jednocześnie poznawcze, edukacyjne i artystyczne. 

Tematyka ochrony przed degradacją oraz restytucji ekosystemów jest tak szeroka i wieloaspektowa, że praktycznie każdy wartościowy film zgłoszony do konkursu festiwalowego będzie mógł stać się istotnym głosem w globalnej dyskusji o tym problemie i impulsem do podjęcia konkretnych działań zaradczych. Poza promowaniem misyjnego przesłania ekologicznego, najważniejszymi wydarzeniami festiwalowymi są konkursy filmowe: Konkurs Główny – przeznaczony dla profesjonalnych twórców filmów przyrodniczych z całego świata oraz Młodzieżowy Konkurs Filmu Przyrodniczego – przeznaczony dla młodych filmowców-amatorów w wieku szkolnym. Projekcje konkursowe oraz filmowe pokazy specjalne są planowane w łódzkim kinie „SZPULKA” Łódzkiego Domu Kultury oraz w kinie „KINEMATOGRAF” przy Muzeum Kinematografii w Łodzi. Wzorem lat ubiegłych planowane są także pofestiwalowe projekcje nagrodzonych i wyróżnionych filmów (podsumowujące wyniki obu konkursów) w wybranym kinie.

Wydarzeniami towarzyszącymi Festiwalowi, będą wystawy fotografii przyrodniczej. WFO planuje dodatkowo także organizację wydarzeń w Studiu festiwalowym – rozmowy z twórcami w wersji stacjonarnej oraz transmitowane w Internecie. Odbiorcami oraz uczestnikami Festiwalu są realizatorzy filmowi, studenci szkół filmowych i innych uczelni, fotograficy przyrody, specjaliści w dziedzinie ochrony środowiska, mieszkańcy miasta Łodzi i goście z całej Polski.

Wstęp na wszystkie imprezy jest bezpłatny.

Magazyn Przyrodniczy Salamandra patronuje MFFP już po raz czwarty.

Więcej informacji na stronie festiwalpuchalskiego.pl/oraz na profilu MFFP na Facebooku.

Dziki Poradnik Przetrwania - mega porcja wiedzy o zwierzętach

W naszym bezpiecznym, uporządkowanym życiu rzadko myślimy o nieszczęśnikach z drugiego końca łańcucha pokarmowego. A w przyrodzie nie ma zmiłuj – jeśli jesteś mały, musisz kombinować, inaczej cię zjedzą. Mnogość strategii, trików i chytrych forteli jest powalająca, a kreatywność zwierząt w wymyślaniu sposobów na przetrwanie – wprawia w osłupienie. 

Przygotuj swoją szczękę na powolne opadanie, bo to NIE jest zwykły zbiór ciekawostek o zwierzętach. To opowieść o przebiegłych geniuszach, bezczelnych oszustach, a także o tych, którzy bronią się… klejem, kupą i włosami. Niektóre strategie – przywdzianie solidnej zbroi, zaopatrzenie się w groźną broń czy zatrudnienie agencji ochroniarskiej – od razu brzmią sensownie. Okazuje się jednak, że używanie własnej głowy zamiast drzwi do domu, udawanie czyjejś stopy, pupy czy języka albo namalowanie sobie oczu na plecach tak samo dobrze chroni przed drapieżnikami. Na każdego wroga jest sposób, a pomysłowość natury nie ma granic – w myśl zasady, że jeśli coś jest głupie, ale działa, to wcale nie jest głupie.

Autorka Agnieszka Graclik, znana jako pani z pszyry, to zoolożka, edukatorka, popularyzatorka nauki. Pasjami kolekcjonuje ciekawostki biologiczne, żyjąc w nieustannym zdumieniu nad niezwykłością świata przyrody. O stworzeniach wszelkiej maści opowiada z niekłamanym zachwytem i entuzjazmem, który szybko udziela się czytelnikowi. Z zamiłowania edukuje przyrodniczo zarówno dzieci, jak i dorosłych. Z lekkością i humorem oswaja tematy budzące wstręt i niepokój – pomaga pokochać mrówkę, zrozumieć świerszcza, a nawet zaakceptować pająka. Od lat współpracuje także z Redakcją Magazynu Przyrodniczego SALAMANDRA, do którego pisze ciekawe artykuły. 

Książka jest bogato ilustrowana, specjalnie do niej zostały też stworzone zabawne rysunki, których autorką jest Joanna Czarnecka. Wszystko to razem sprawia, że Dziki Poradnik Przetrwania jest bardzo przyjazny w odbiorze. I choć przeznaczony głównie dla starszych dzieci, niejednego dorosłego zaskoczy i zafascynuje. Ogrom wiedzy i spora dawka humoru w niemałej pigułce - to przepis na sukces. Obok tej książki po prostu nie można przejść obojętnie. Z przyjemnością objęliśmy ją swoim patronatem i polecamy gorąco!

Dane szczegółowe: Wydawnictwo Wilga, oprawa twarda, 304 strony.

Premiera 8 sierpnia 2022 r.

SALAMANDRA z morświnem na resztę wakacji

Od Redakcji

Nasz Magazyn jest półrocznikiem, więc pomiędzy jego kolejnymi numerami zawsze wiele zdąży się wydarzyć. Ostatni okres był jednak pod tym względem szczególny. Ledwo zaczęliśmy oswajać się z pandemią i wszystkim, co się z nią wiąże, gdy jeden z naszych sąsiadów napadł zbrojnie drugiego. Fala uchodźców, którą próbowano powstrzymać, budując kilkusetkilometrowy mur między innymi przez cenne obszary przyrodnicze, okazała się jedynie niewiele znaczącą zmarszczką w porównaniu z tsunami exodusu uciekających przed zniszczeniami i barbarzyństwami dziejącymi się tuż za naszą granicą. W zestawieniu z bezmiarem cierpienia i innymi koszmarami wojny przyroda pozostaje na dalszym planie. Trudno chronić nawet jej najcenniejsze zasoby, gdy na ziemię spadają bomby i rozjeżdżają ją gąsienice czołgów. Zmienia się nasze postrzeganie świata i sensu podejmowanych działań.

Mimo wszystko dla większości z nas lato to czas wypoczynku. Dla przyrody to z kolei okres bujnych rozkwitów, troskliwego rodzicielstwa i dojrzewania. Jednocześnie odnotowujemy coraz wyższe średnie temperatury powietrza, długotrwały brak opadów, susze, wichury… Zmiany klimatu widać coraz wyraźniej – dzieją się tu i teraz. Nie można już o nich mówić jako o czymś, co ma wydarzyć się w bliżej nieokreślonej przyszłości. A mimo to nadal celowo osusza się łąki, bagna, lasy… W lasach gospodarczych, bez względu na zmianę przepisów, która usunęła pozwalający na to zapis, nadal pozyskuje się drewno w okresie lęgowym ptaków i rozrodczym ssaków. Cenne przyrodniczo tereny zmieniane są w uprawy monokulturowe, zalewane środkami ochrony roślin, które zabijają niemal całe dzikie życie. Na coraz większym obszarze Polski niemal nie widać owadów. Noce są ciche, nie grają pasikoniki, nie ma ciem zlatujących się do światła, nic nie bzyczy (!). Ktoś mógłby zapytać: W czym problem? Przecież to świetna wiadomość! Czyżby? Owady to niezwykle ważny element skomplikowanego systemu zależności pokarmowych. Zjadają i są zjadane. Na przykład wiele zwierząt kręgowych ma je w swojej diecie. Skoro więc zaczyna brakować jednego z najważniejszych składników różnorodności biologicznej, powinno nam się zapalić światełko ostrzegawcze. Przecież często wystarczy wyjąć jedno ogniwo z łańcucha powiązań, aby cały układ się rozsypał.

Aby jednak nie popaść w całkowity defetyzm, my nadal pokazujemy piękno i złożoność przyrody. Opisujemy też starania przyrodników o zachowanie najcenniejszych obszarów i gatunków, a także wskazujemy na możliwości przeciwdziałania lub chociaż opóźniania negatywnych zmian. Ciągle wierzymy, że razem możemy więcej. Ale najpierw musimy poznać, zobaczyć i pokochać.

Zapraszam do lektury!

Adriana Bogdanowska                                                                                                                                             Redaktor naczelna

XXI ZLOT OBYWATELI RZECZPOSPOLITEJ PTASIEJ

Zapraszamy na doroczny Zlot Obywateli Rzeczpospolitej Ptasiej, który po wielu zawirowaniach związanych z obostrzeniami okołopandemicznymi wraca na swoje tory i odbędzie się tradycyjnie w przedostatnią sobotę kwietnia w Słońsku. Jest to również dobry pretekst, aby odwiedzić nasz najmłodszy (choć już wiekowy…) Park Narodowy „Ujście Warty” w szczycie ptasiego sezonu.

Organizatorzy, czyli Towarzystwo Przyjaciół Słońska „Unitis Viribus”, jak zwykle zapewniają w tym dniu wiele atrakcji. Jest to też doskonała okazja, aby zostać pełnoprawnym obywatelem ptasiej republiki i otrzymać paszport ze specjalnie przygotowaną na tę okazję pieczątką przedstawiającą wybranego skrzydlatego mieszkańca Rzeczpospolitej Ptasiej. W tym roku jest nim niezwykle tajemniczy mieszkaniec szuwarów – bąk.

Uczestnicy Zlotu wzorem lat ubiegłych będą mogli wziąć udział w wycieczkach ornitologicznych, autorskich prezentacjach zaproszonych gości czy warsztatach plastycznych. Stałym punktem programu jest nadanie honorowego obywatelstwa RP, mianowanie Ambasadora oraz wybory Ptaka Roku. W przerwach można zapoznać się z bogatą ofertą twórczą i wydawniczą dotyczącą ptaków i nie tylko.

Udział w imprezie jest odpłatny. Ze względu na ograniczoną liczbę miejsc w sali wiejskiej, w której odbywają się prezentacje, obowiązują zapisy.

Szczegółowy program imprezy znajduje się na stronie Towarzystwa Przyjaciół Słońska „Unitis Viribus” oraz na fejsbukowym fanpejdżu organizatorów.

Magazyn Przyrodniczy SALAMANDRA patronuje tej cyklicznej imprezie już po raz dwunasty.

Wybór numeru

Aktualny numer: 1/2024

Aktualny numer