Organizowane od siedmiu lat przez „Salamandrę” wojewódzkie konkursy przyrodnicze cieszą się nieustającym i stale wzrastającym zainteresowaniem młodzieży i nauczycieli z Wielkopolski. W porównaniu z rokiem ubiegłym, liczba szkół uczestniczących w konkursach wzrosła o ponad 100. W naszym pierwszym Wojewódzkim Konkursie Przyrodniczym dla Uczniów Szkół Podstawowych (w 1994 r.) wzięło udział zaledwie kilkanaście szkół; w tegorocznej edycji - ponad 400! Chociaż do ostatecznych rozgrywek finałowych dochodzi tylko trzech uczniów, wszyscy pozostali uczestnicy (a jest ich kilka tysięcy!) z pewnością również zyskują. Podczas przygotowań do Konkursu (który, przyznajemy, nie należy do łatwych) przyswajają sobie wiedzę znacznie wykraczającą poza program szkolny. Uczą się samodzielnego korzystania z literatury i - co najistotniejsze - rozwijają swoje zainteresowanie przyrodą. W ten sposób osiągnięty zostaje najważniejszy cel naszych Konkursów. Również nauczyciele przyznają, iż przygotowując uczniów, pogłębiają swoją wiedzę przyrodniczą.
Tegoroczne edycje Konkursów zatytułowane są: „Parki Narodowe w Polsce” (Wojewódzki Konkurs Przyrodniczy dla Uczniów Szkół Podstawowych i Gimnazjów) oraz „Owady Polski” (Wojewódzki Konkurs Przyrodniczy dla Uczniów Szkół Średnich). 15 listopada odbył się etap szkolny Konkursu „Parki Narodowe w Polsce”. W tym roku, z uwagi na ogromną liczbę uczestników, wprowadziliśmy dodatkowy etap - okręgowy. Odbędzie się on 15 stycznia, w 38 szkołach podstawowych i gimnazjach Wielkopolski. Etap wojewódzki będzie miał miejsce 17 marca, w Szkole Podstawowej nr 84 w Poznaniu. Etap szkolny Konkursu „Owady Polski” odbył się 11 grudnia. Ok. 150 najlepszych przyrodników ze szkół średnich weźmie udział w rozgrywkach finałowych - 17 lutego, w Liceum Ogólnokształcącym nr 8 w Poznaniu.
Ewa Olejnik
Polskie Towarzystwo Ochrony Przyrody „Salamandra” bardzo dziękuje wszystkim nauczycielom oraz dyrektorom szkół, które pomagają nam w organizacji poszczególnych etapów Konkursów, jak również sponsorom: Wojewódzkiemu Funduszowi Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Poznaniu, Ministerstwu Edukacji Narodowej i Wydawnictwu „Multico”.
W dniach 10-12 listopada 2000 r. około 90 badaczy nietoperzy z całej Polski (w tym 25 członków naszego Towarzystwa) spotkało się w Rogowie niedaleko Łodzi na XIV Ogólnopolskiej Konferencji Chiropterologicznej. Głównymi organizatorami imprezy byli: Polskie Towarzystwo Zoologiczne Oddział Łódzki, Zakład Dydaktyki Biologii i Badania Różnorodności Biologicznej Uniwersytetu Łódzkiego oraz Katedra Ekologii i Zoologii Kręgowców UŁ. Znaczący wkład w przygotowanie Konferencji mieli członkowie Łódzkiego Koła PTOP „Salamandra”.
Podczas Konferencji odbyło się także spotkanie przedstawicieli Porozumienia dla Ochrony Nietoperzy
Fot. Michał Stopczyński
Jak zwykle, spotkanie to dało możliwość zapoznania się z najnowszymi osiągnięciami chiropterologów z różnych regionów Polski. Tym razem była to także okazja do oficjalnego poinformowania wszystkich o powstaniu Porozumienia dla Ochrony Nietoperzy (zobacz: Porozumienie dla Ochrony Nietoperzy - Biuletyn 1/2000) oraz pierwszych podjętych w ramach tego Porozumienia wspólnych przedsięwzięciach. Poza posterami i referatami ściśle naukowymi, zaprezentowano także kilka wystąpień szkoleniowo-informacyjnych, np. o możliwościach zastosowania teledetektoringu w badaniach nietoperzy. Bardzo interesująca była także dyskusja o możliwościach udoskonalenia stosowanych w Polsce metod monitorowania stanu populacji poszczególnych gatunków nietoperzy.
Każda konferencja ma swój niepowtarzalny charakter. Tym razem, dzięki nieco mniejszej niż zwykle liczbie wystąpień oraz sprawnej organizacji, obrady pozbawione były pośpiechu i częstej w takich przypadkach nerwowości. W rezultacie 3 dni spędzone w Rogowie były nie tylko kształcące, ale także stanowiły okazję do odpoczynku od codziennych obowiązków w przyjaznej, niemal rodzinnej atmosferze.
Organizację kolejnej, XV OKCh powierzono Akademickiemu Kołu Chiropterologicznemu PTOP „Salamandra” w Gdańsku. Odbędzie się ona jak zwykle w listopadzie, w Centrum Hotelowo-Konferencyjnym „Orle” w Gdańsku-Sobieszewie. Ze względu na to, że rok 2001 został ogłoszony Międzynarodowym Rokiem Nietoperzy, Konferencja ta będzie miała szczególny charakter. Członkowie naszego Trójmiejskiego Koła już w parę dni po powrocie z Rogowa energicznie zabrali się do przygotowań. Trzymamy za nich kciuki i już cieszymy się na kolejną okazję do spotkania przyjaciół - badaczy nietoperzy z różnych ośrodków.
Andrzej Kepel
Od listopada zainicjowaliśmy cykliczne spotkania osób, które interesują się nietoperzami, chcą się o nich więcej dowiedzieć i pragną włączyć się w nasze działania dotyczące tych zwierząt. Chiropterologiczna brać spotyka się w każdą pierwszą sobotę miesiąca, a czasami także częściej - np. podczas prowadzenia badań terenowych.
W najbliższym czasie planujemy praktyczny i teoretyczny kurs rozpoznawania gatunków nietoperzy, wyjścia do fortów poznańskich, wyjazdy terenowe na zimowe liczenia nietoperzy (m.in. do Międzyrzeckiego Rejonu Umocnionego, Twierdzy Kostrzyn i licznych mniejszych zimowisk w Wielkopolsce oraz Ziemi Lubuskiej), a także wyprawę do jaskiń tatrzańskich.
Krystyna Laskowska
Ten borowiec jeszcze nie wie, że wkrótce rozpocznie się Jego Rok
Fot. Andrzej Kepel
Podczas ostatniej sesji konferencji stron Porozumienia o Ochronie Nietoperzy w Europie (istniejącego w ramach Konwencji Bońskiej) zdecydowano, że rok 2001 będzie Międzynarodowym Rokiem Nietoperzy (International Year of the Bat). Polska, jako sygnatariusz tego Porozumienia, zobowiązana jest do wzmożenia działań na rzecz ochrony tych ssaków oraz edukowania społeczeństwa o czynnikach zagrażających nietoperzom i sposobach ich ograniczania.
PTOP „Salamandra” i inne krajowe organizacje społeczne zajmujące się ochroną nietoperzy postanowiły zaangażować się w przeprowadzenie polskich obchodów tego roku. 10 stycznia 2001 r. odbędzie się w Ministerstwie Środowiska spotkanie sygnatariuszy polskiego Porozumienia dla Ochrony Nietoperzy z przedstawicielami organów władz ochrony przyrody, podczas którego planujemy ustalić plan obchodów i zasady współpracy przy jego realizacji.
O akcjach prowadzonych w ramach International Year of the Bat - Poland będziemy informować w kolejnych numerach Biuletynu.
Andrzej Kepel
Osoby, firmy i instytucje, które przeznaczą w 2001 roku kwotę ponad 2000 EURO na ochronę nietoperzy w Polsce, otrzymają tytuł „oficjalnego sponsora International Year of the Bat - Poland”. Zapraszamy i liczymy na hojność. Nie da się skutecznie chronić przyrody bez wsparcia darczyńców.
Podczas spotkania Kół w Chalinie
Fot. Andrzej Kepel
Wraz ze wzrostem liczby członków naszego Towarzystwa (w dniu oddawania tego numeru do druku zapisała się 1365 osoba) powstają kolejne zamiejscowe Koła „Salamandry”, realizujące własne przedsięwzięcia. Można o nich przeczytać w każdym kolejnym numerze Biuletynu. Są też przedsięwzięcia (przede wszystkim związane z ochroną nietoperzy), w realizację których włączają się wszystkie nasze Koła. Aby współpraca układała się dobrze i sprawnie, od czasu do czasu powinniśmy się spotykać.
Pierwszy taki zjazd Kół „Salamandry”, poświęcony głównie strategii dalszej współpracy oraz możliwościom intensyfikacji i lepszej koordynacji ochrony nietoperzy, odbył się w dniach 30 września - 1 października 2000 r. w Ośrodku Edukacji Ekologicznej w Chalinie koło Sierakowa. Obrady były bardzo owocne. Wszyscy zgodzili się, że takie spotkania powinny odbywać się przynajmniej raz, a jeszcze lepiej - dwa razy do roku.
Andrzej Kepel
Sponsorem spotkania była Fundacja „Partnerstwo dla Środowiska”, GEF/SGP oraz Zarząd Parków Krajobrazowych Województwa Wielkopolskiego (właściciel ośrodka w Chalinie).