15 marca 2012 r. nasz kraj przegrał przed Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej kolejną sprawę dotyczącą niewłaściwych zasad ochrony przyrody. Tym razem Trybunał uznał, że polskie zasady ochrony gatunkowej są sprzeczne z Dyrektywą Siedliskową.
Przyznając Komisji Europejskiej rację w tej sprawie, Trybunał stwierdził w sentencji wyroku: „Nie dokonując prawidłowo transpozycji warunków wprowadzania odstępstw przewidzianych w art. 16 ust. 1 dyrektywy Rady 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 r. w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory, Rzeczpospolita Polska uchybiła zobowiązaniom, które na niej ciążą na mocy owego przepisu”.
Zarzuty Komisji Europejskiej dotyczyły przede wszystkim niedopuszczalnych wyjątków od zasad ochrony gatunkowej, wprowadzonych w polskiej ustawie o ochronie przyrody i w rozporządzeniach w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt i roślin. Na wszystkie te niedopuszczalne odstępstwa wielokrotnie zwracały już wcześniej uwagę polskie organizacje pozarządowe – w tym głównie „Salamandra” i Klub Przyrodników.
Zgodnie z przepisami UE, orzeczenie Trybunału dotyczy sytuacji prawnej obowiązującej w chwili wystosowania przez Komisję tak zwanej uzasadnionej opinii do Polskiego Rządu, czyli w dniu 29 stycznia 2010 r. Trzeba przyznać, że od tego czasu przepisy się zmieniły – opublikowano nowe rozporządzenia w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt i roślin. Niestety, choć Ministerstwo Środowiska i Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska znały zarzuty Komisji, niektórych uwag wciąż nie uwzględniono. Nadal wiec nasze przepisy dotyczące ochrony gatunkowej zawierają część z rozwiązań, które Trybunał uznał za niedopuszczalne.
To jest już drugi w tym roku wyrok tego Trybunału, stwierdzający, że zasady ochrony gatunkowej są w Polsce niewłaściwe, sprzeczne z prawodawstwem wspólnotowym. 26 stycznia 2012 r. Trybunał stwierdził w sentencji wyroku w sprawie C – 192/11: „Nie obejmując ochroną wszystkich gatunków dzikich ptaków występujących naturalnie w stanie dzikim na europejskim terytorium państw członkowskich, które ochroną obejmuje dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/147/WE z 30.11.2009 r. w sprawie ochrony dzikiego ptactwa (Dz. Urz. L 20, 26.1.2010, p. 7-25), a także nieprawidłowo określając warunki ustanowienia odstępstw od zakazów ustanowionych w tej dyrektywie, Rzeczpospolita Polska uchybiła zobowiązaniom ciążącym na niej na mocy art. 1, art. 5 oraz art. 9 ust. 1 i 2 tej dyrektywy”. Także w przypadku zasad, które w tym wyroku zostały uznane za niedopuszczalne, część z nich wciąż obowiązuje w Polskim prawie.
Warto nadmienić, że najnowsze rozporządzenia, w szczególności to dotyczące ochrony gatunkowej zwierząt, wprowadziły także nowe sprzeczności z prawem europejskim (zobacz szczegółowe omówienie nowego rozporządzenia w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt).
Andrzej Kepel
ZOBACZ TAKŻE:
Uchybienie zobowiązaniom państwa członkowskiego – Dyrektywa 92/43/EWG – Ochrona siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory – Niewystarczająca ochrona niektórych gatunków, w szczególności wydry (Lutra lutra)
Uchybienie zobowiązaniom państwa członkowskiego – Dyrektywa 2009/147/WE – Ochrona dzikiego ptactwa – Zakres systemu ochrony – Odstępstwa od zakazów przewidzianych w dyrektywie
Omówienie nowego rozporządzenia w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt w Magazynie Przyrodniczym SALAMANDRA
