Polskie Towarzystwo Ochrony Przyrody „Salamandra”
 


Naukowcy bardziej praktycznie o nietoperzach

Już po raz dwunasty chiropterolodzy z całej Europy spotkali się na wspólnym sympozjum dotyczącym badań nietoperzy (XIIth European Bat Research Symposium). Impreza ta odbywa się co trzy lata, za każdym razem w innym kraju. Tym razem lokalizacja była dogodna dla polskich badaczy – trzeba było udać się zaledwie ok. 150 km od naszej granicy, do Wilna.

Mimo że XII EBRS odbywało się po sąsiedzku (a może właśnie dlatego?), stosunkowo niewiele osób z Polski uczestniczyło w tym wydarzeniu. Przybyło tylko jedenastu polskich chiropterologów oraz pięciu przedstawicieli firm handlujących sprzętem naukowym. Przyczyną mógł być termin tego wydarzenia (22–26 sierpnia 2011 r.). W tym czasie sezon badawczy trwał w pełni. Wśród uczestników było sześciu członków „Salamandry”.

Gdy porównać to Sympozjum do poprzednich, zwraca uwagę przede wszystkim wyraźne przesunięcie zainteresowań badaczy z zagadnień czysto poznawczych (fizjologia, ekologia, dieta, liczebność itp.), na praktyczne problemy dotyczące zabezpieczania nietoperzy przed negatywnymi skutkami inwestycji. Wiąże się to przede wszystkim z coraz skuteczniejszym przestrzeganiem w wielu krajach unijnych przepisów dotyczących ochrony zagrożonych gatunków. Obecnie budowa dróg czy wielu innych przedsięwzięć wymaga poprawnego przewidzenia ich oddziaływania na przyrodę (w tym nietoperze) i podjęcia efektywnych działań łagodzących lub kompensujących ten wpływ. I jest to zadanie dla przyrodników. Również wśród trzech prezentacji przedstawianych przez specjalistów z „Salamandry” jedna dotyczyła metod oceny oddziaływania farm elektrowni wiatrowych na nietoperze.

Najważniejszym wydarzeniem tegorocznego Sympozjum było oficjalne zainicjowanie działalności BatLife Europe – międzynarodowej organizacji, zrzeszającej stowarzyszenia z różnych krajów, działające na rzecz nietoperzy (więcej informacji: www.batlife-europe.info). PTOP „Salamandra” jest jednym z pierwszych jej członków.

Andrzej Kepel
Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.


Plakaty z bocianem nagrodzone

Autorzy plakatów

Autorzy plakatów
Fot. Marek Maluśkiewicz

Nadnoteckie Koło PTOP „Salamandra” zorganizowało wiosną konkurs plastyczny na plakat promujący ochronę bociana białego nad Notecią (pod patronatem Biblioteki Publicznej Miasta i Gminy w Trzciance). Był on skierowany do uczniów szkół powiatu czarnkowsko-trzcianeckiego. Na konkurs nadesłano ponad 260 prac, z 36 szkół. Na początku czerwca komisja konkursowa (w jej skład weszli przedstawiciele Biblioteki w Trzciance, Urzędu Gminy w Trzciance, Trzcianeckiego Domu Kultury i PTOP „Salamandra”) dokonała oceny nadesłanych prac. Ze względu na zróżnicowany poziom plakatów, nagrody przyznano w pięciu kategoriach wiekowych (lista zwycięzców została opublikowana na stronie: www.przyroda.most.org.pl). 16 czerwca w trzcianeckiej bibliotece odbyło się uroczyste podsumowanie konkursu i wręczenie nagród, m.in. sprzętu turystycznego i książek o tematyce przyrodniczej. Przedstawiona została też krótka prezentacja dotycząca bocianów białych, a najlepsze prace zaprezentowano na wystawie. Dodatkową nagrodą w konkursie były prelekcje dotyczące problemów ochrony przyrody doliny Noteci. Przeprowadzono je jesienią w 10 placówkach powiatu (w zajęciach uczestniczyło około 1100 uczniów).

Marek Maluśkiewicz
Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
Nadnoteckie Koło PTOP „Salamandra”


Rozstrzygnięcie FOTO-EKO 2011

W roku 2011 „Salamandra” już po raz dwudziesty zorganizowała Ogólnopolski Konkurs Fotografii Przyrodniczej FOTO-EKO. Przedmiotem Konkursu były tym razem zdjęcia przedstawiające rośliny lub zwierzęta dziko żyjące na terenie Polski. 3 października jury oceniło 1034 zdjęcia nadesłane na Konkurs (po raz pierwszy drogą elektroniczną) i przyznało następujące miejsca oraz wyróżnienia:

I miejsce

„W pomarańczach”

„W pomarańczach”
Fot. Marcin Nawrocki


II miejsce

„Masażysta”

„Masażysta”
Fot. Sławomir Mrozek


III miejsce

„Kormorany”

„Kormorany”
Fot. Grzegorz Błachuta


Wyróżnienia

„Przyjaźń”

„Przyjaźń”
Fot. Sebastian Cywiński


„Dmuchawiec”

„Dmuchawiec”
Fot. Wojciech Domagała


„Husaria”

„Husaria”
Fot. Michał Figura


„Pan na bagnach”

„Pan na bagnach”
Fot. Albert Kwaśniak


„Białe zjawy”

„Białe zjawy”
Fot. Marcin Nawrocki


„Obserwator”

„Obserwator”
Fot. Mateusz Piesiak


„Wywijas”

„Wywijas”
Fot. Patryk Pociecha


„Oko w oko z godłem”

„Oko w oko z godłem”
Fot. Grzegorz Sierocki


„Wiosenna pustułka”

„Wiosenna pustułka”
Fot. Grzegorz Sierocki


„W złocie poranka”

„W złocie poranka”
Fot. Karol Waszkiewicz


Z najlepszych prac nadesłanych na konkurs utworzona została wystawa pokonkursowa. Znalazło się na niej ok. 100 zdjęć. Ekspozycję wystawy można było oglądać m.in. podczas Międzynarodowych Targów Ekologicznych POLEKO 2011 w Poznaniu (www.poleko.mtp.pl).

Patronat medialny nad konkursem pełnił Magazyn Przyrodniczy SALAMANDRA.

Instytucje zainteresowane wypożyczeniem wystawy prosimy o kontakt: Ewa Olejnik, tel.: 61/662-86-06, email:Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript..

Ewa Olejnik
Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.


Przywracamy mieczyka błotnego Wielkopolsce

Mieczyk błotny jest barwną rośliną kwiatową silnie związaną z obszarami umiarkowanej gospodarki człowieka. Jeszcze w dziewiętnastym wieku był gatunkiem spotykanym zarówno w południowej, jak i północnej części kraju, gdzie pojawiał się na terenie wilgotnych łąk oraz w drzewostanach dębowych i sosnowych, w których dużo światła dociera do dna lasu. Zagospodarowanie lasów oraz intensyfikacja gospodarki łąkarskiej, a następnie zarzucanie użytkowania okresowo podmokłych łąk trzęślicowych doprowadziło do tego, że gatunek ten został uznany za wymarły. Odnaleziono go ponownie, w obrębie jednej tylko łąki w Masywie Ślęży niedaleko Wrocławia, dzięki czemu można było zrealizować pierwszy udany projekt reintrodukcji tego gatunku (Ogród Botaniczny Uniwersytetu Wrocławskiego), w oparciu o osobniki namnożone z garstki ocalałych w naturze. PTOP „Salamandra” postanowiło kontynuować próby ratowania mieczyka przed całkowitym wyginięciem.

W tym roku rozpoczęliśmy pierwszy etap projektu „Reintrodukcja mieczyka błotnego w Wielkopolsce”. Mijający rok poświęciliśmy na poszukiwania odpowiednich terenów do wsiedlenia tego gatunku. Są nimi łąki trzęślicowe – zmiennowilgotne (okresowo podmokłe) użytki zielone, bogate w kolorowo kwitnące, często chronione gatunki roślin. Nasz projekt jest realizowany w ścisłej współpracy z Ogrodem Botanicznym Uniwersytetu Wrocławskiego. W 2013 roku na 10 stanowiskach Wielkopolski i Kujaw planowane jest wysadzenie ok. 5000 bulw tej rośliny. Zostały znalezione odpowiednie łąki, trzeba jeszcze tylko uzgodnić z właścicielami i zarządcami tych terenów warunki umów. Nasz projekt zakłada równocześnie działania nakierowane na polepszenie warunków bytowania dla trzmieli, które zapylają kwiaty głębokokielichowe. Będziemy tworzyli schronienia dla tych owadów, a także dążyli do wydłużenia kwitnienia łąki, tak aby trzmiele nie głodowały.

O dalszych postępach projektu będziemy informować w następnych numerach Magazynu.

Radosław Dzięciołowski
Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

Waldemar Heise
Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.



Bursztynowy Mieczyk dla gdańskiego koła „Salamandry”

Fot. Marta Więckowska

23 listopada 2011 r. Kapituła Nagrody Bursztynowego Mieczyka im. Macieja Płażyńskiego przekazała nagrodę, za wieloletnią działalność w zakresie Ochrony Środowiska i Edukacji Ekologicznej, Akademickiemu Kołu Chiropterologicznemu Polskiego Towarzystwa Ochrony Przyrody „Salamandra”.

Jest to już XVII edycja nagrody, przyznawanej co roku pomorskim organizacjom pozarządowym za działalność w najróżniejszych obszarach: pomocy społecznej, ochrony środowiska, edukacji ekologicznej, kultury, społeczeństwa obywatelskiego, edukacji i współpracy międzynarodowej. Fundatorami Bursztynowego Mieczyka są marszałek województwa i wojewoda pomorski, a w kategorii ochrony środowiska również Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Gdańsku.

Podczas uroczystej gali, która odbyła się w Polskiej Filharmonii Bałtyckiej w Gdańsku, Nagrodę odebrał przewodniczący koła, dr Mateusz Ciechanowski. Gospodarzem uroczystości był Marszałek Województwa Pomorskiego, pan Mieczysław Struk. Nagroda jest dla Koła nie tylko ważną motywacją do dalszej pracy na rzecz badania i ochrony nietoperzy (jednej z najsłabiej poznanych i najsilniej zagrożonych grup ssaków) na Pomorzu, ale stanowi również istotne wsparcie finansowe działalności w kolejnym roku.

Mateusz Ciechanowski
Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
Akademickie Koło Chiropterologiczne PTOP „Salamandra” w Gdańsku

Wybór numeru

Aktualny numer: 2/2023