Polskie Towarzystwo Ochrony Przyrody „Salamandra”
 


Pierwszy lęg czaplona w Polsce

W skrytości ducha wraz z innymi badaczami ptaków z CZAPLONA, czekaliśmy na to, aż nazwa naszej grupy będzie w pełni uzasadniona, i liczyliśmy, że czapla nadobna przystąpi do lęgów właśnie u nas.

Młody czaplon, którego udało się nam schwytać, nie wyglądał na bardzo przestraszonego

Młody czaplon, którego udało się nam schwytać, nie wyglądał na bardzo przestraszonego
Fot. Jacek Betleja

Czaplon to stara nazwa czapli nadobnej (Egretta garzetta) – jednego z trzech spotykanych w Polsce gatunków czapli o białym upierzeniu. Dwa inne to czapla biała (Egretta alba) i czapla złotawa (Bubulcus ibis). Nazwę „CZAPLON” 9 lat temu przyjęła także grupa ornitologów*, którzy działają w południowej Polsce, w Dolinie Górnej Wisły. Pomysł wziął się stąd, że czapla nadobna była regularnym gościem w tej dolinie w okresie pozalęgowym.

Do tej pory nie stwierdzono jeszcze przypadku założenia gniazda i wyprowadzenia lęgu przez czaplę nadobną na terenie Polski. Jedynie w czerwcu i lipcu 1998 obserwowano zaniepokojoną parę tego gatunku w rezerwacie „Słońsk”, w kolonii czapli siwych (Ardea cinerea) i ślepowronów (Nycticorax nycticorax). Nie udało się jednak wówczas odnaleźć młodych, więc gniazdowanie to traktuje się jedynie jako prawdopodobne, lecz niepotwierdzone. Pojedyncze ptaki z tego gatunku odwiedzają jednak regularnie nasz kraj poza sezonem rozrodczym.

W skrytości ducha, wraz z innymi badaczami ptaków z „CZAPLONA”, czekaliśmy na to, aż nazwa naszej grupy będzie w pełni uzasadniona i liczyliśmy, że czapla nadobna przystąpi do lęgów właśnie u nas. Tego roku okazało się, że nasze marzenia się spełniły! 6 sierpnia 2003 r., podczas ostatniej w sezonie kontroli kolonii ślepowronów (również dość rzadki w naszym kraju przedstawiciel rodziny czaplowatych) w okolicach Zatora, zupełnie niespodziewanie zaobserwowaliśmy (Arkadiusz Gorczewski i niżej podpisany) cztery młode czaple nadobne. Jak się później okazało, jedna z nich nie była jeszcze w pełni lotna i udało się ją bezpiecznie złapać i sfotografować. Tym samym lista ptaków wyprowadzających lęgi w Polsce została wzbogacona o kolejny interesujący gatunek.

Co ciekawe, w tym roku wcześniej odwiedzałem to miejsce kilkukrotnie, w celu obserwacji ślepowronów, jednak nie zauważyłem żadnej dorosłej czapli nadobnej (akurat z tego miejsca, w którym bywałem, gniazdo było niewidoczne). Dopiero gdy już wszystkie ślepowrony wyleciały z gniazd i zostały tylko młode czaple nadobne, dostrzegliśmy ich biel wśród listowia krzewów. Było to dla nas wielkie, ale i radosne zaskoczenie.

Liczę na to, że ptaki w Dolinie Górnej Wisły jeszcze nie raz sprawią miłą niespodziankę nie tylko mnie, ale i tym, którzy przyjeżdżają tu z daleka, by zobaczyć tę piękną i zaskakującą krainę.

Jacek Betleja

*) Więcej o Ornitologicznej Grupie Roboczej Doliny Górnej Wisły „CZAPLON” można się dowiedzieć w Internecie pod adresem www.czaplon.most.org.pl.

































Wybór numeru


Uwaga. To jest artykuł archiwalny. Przedstawione w nim informacje odpowiadają sytuacji, stanowi wiedzy i przepisom obowiązującym w chwili oddawania go do druku. Obecnie mogą one być nieaktualne.